Editorial Céltiga (1921-1923)
Cada semana destacamos unha das obras da mostra bibliográfica "Notas para unha edición coruñesa: arredor de 180 anos de edición na provincia". Unha selección de obras de editoras da provincia publicadas dende o ano de fundación da biblioteca ata a actualidade.
Continuamos co noso percorrido pola mostra "Notas para unha edición coruñesa: arredor de 180 anos de edición na provincia", na que amosamos unha escolma de obras publicadas na provincia dende 1845 -ano da fundación da nosa biblioteca- ata a actualidade.
Esta vez facemos unha parada na Editorial Céltiga, a que podemos considerar a primeira en iniciar o camiño, xunto Lar e Nós, cara o Libro Galego moderno. Céltiga foi fundada en Ferrol no 1921 polo médico, escritor e político Xaime Quintanilla e nútrese do importante movemento cultural das Irmandades da Fala nesa cidade. O seu obxectivo foi publicar sobre todo narrativa en lingua galega, un campo desatendido ata o momento.
Detémonos na súa colección de novelas curtas tamén chamada Céltiga que foi publicada co subtítulo "A Novela mensual ilustrada". Un formato de publicación breve que segue o gusto do momento pola novela de folletín ou de quiosco, algo que tamén se fará noutras cidades, como é o caso de Lar na Coruña. Xustamente se pensa neste formato de publicación, popular e asequible, capaz de achegar a narrativa galega a un maior número de xente, así como tamén nunha estética atractiva na que destaca a ilustración de artistas -fundamentalmente galegos- nas súas cubertas.
Unha nova visión editorial que crea unha colección coidada e de calidade, cunha periodicidade concreta e a un baixo prezo. Todo isto require dun esforzo editorial, loxístico, de distribución e unha amplia rede de puntos de venta, de aquí as súas peculiaridades: un pequeno formato (17 cm e arredor de 30 páxinas), un prezo de 30 céntimos e a posibilidade dunha subscrición anual. Todo en conxunto conseguiu que esta serie de publicacións fose moi popular no momento.
Entre 1922 e 1923 a editorial publica un total de trece títulos dentro da colección Céltiga, todos impresos nos talleres de El Correo Gallego, xornal no que Xaime Quintanilla era director e redactor xefe. A pesar de que na súa maioría son novelas curtas, tamén podemos atopar algo poesía, teatro e algunha tradución.
O primeiro número publicado na colección Céltiga é Saudade, unha novela escrita polo propio Xaime Quintanilla, de prosa poética e temática costumista. A imaxe da portada pertence a un óleo do pintor ferrolán Imeldo Corral, un artista no que a paisaxe e natureza galegas son temas fundamentais.
A Y-alma de Mingos: noveliña de Francisca Herrera e Garrido, a única escritora que atopamos na colección. Esta obra, a publicación número 8 de Céltiga, segue a liña temática doutras obras da autora e fálanos dun triángulo amoroso. A expresiva ilustración da portada é do pintor coruñés Manuel Abelenda.
Luar : contos galaicos do escritor e periodista Evaristo Correa Calderón, é o número 12 da serie. Un título xenérico que garda relatos de estilo modernista inspirados na vida campesiñaa. A imaxe da obra é do debuxante, pintor e ilustrador Álvaro Cebreiro.
Un Ollo de vidro: memorias d'un esquelete de Castelao foi o número 7 destas novelas mensuais ilustradas. Un conxunto de narracións curtas, acompañadas por gravados do autor, aparentemente sinxelas pero moi coidadas, que amosan o humorismo tan propio do Castelao. Nesta edición orixinal da obra podemos apreciar detalles como un ex libris deseñado tamén por el mesmo.
